«Τραγικές» – και όχι μόνο – καταστάσεις στην Κρανιά
«Τραγικές» ή καλύτερα κωμικό – «τραγικές» καταστάσεις είχαν την ευκαιρία να ζήσουν όσοι και όσες βρέθηκαν το απόγευμα της παραμονής της Παναγίας στην κεντρική πλατεία της Κρανιάς. Τράγοι παρέλασαν πάνω στην εξέδρα που είχε στηθεί και διαγωνίσθηκαν τόσο στο μήκος του σώματός και των κεράτων τους όσο και στο…βάρος των γεννητικών τους οργάνων.
Εμπνευστής και διοργανωτής των Καλλιστείων των Τράγων ήταν ο συμπατριώτης μας, δικηγόρος στη Θεσσαλονίκη, Χρήστος Πατούνας, ο οποίος κάθε χρόνο διοργανώνει με επιτυχία ποικιλία πρωτότυπων πολιτιστικών εκδηλώσεων στην Κρανιά Ελασσόνας. Άλλωστε, ο χειμώνας που έρχεται είναι, ειδικά για τους ηλικιωμένους συμπατριώτες μας, σκληρός όχι μόνο λόγω ψύχους, αλλά και μοναξιάς και αυτού του είδους οι εκδηλώσεις προσφέρουν χαλάρωση, γέλιο (που λείπει και αυτό στην εποχή μας) και βεβαίως συγκίνηση σε όσους και όσες έχουν ποιμενικά, αλλά και γενικά τοπικά πολιτιστικά βιώματα.
Νικητής ανάμεσα σε τρεις τράγους (διαγωνίσθηκαν ο «Μόρτης, ο κοκκίνης», ο «Αλέκος» και ο «Χραπίσιος») αναδείχθηκε πανηγυρικά ο «Χραπίσιος» με καταγωγή, όπως δηλώνει και το όνομά του, από το Φαράγγι της Χράπας στην Κρανιά. Ο διοργανωτής Χρήστος Πατούνας τόνισε πως κανένα ζώο δεν υπέστη κακομεταχείριση και όλη η εκδήλωση έγινε παρουσία κτηνιάτρου.
Το απόγευμα της Παρασκευής, 13 Αυγούστου, στην κεντρική πλατεία της Κρανιάς εκτυλίχτηκε η διαδικασία του Νυχτεριού όπως γινόταν κάποτε στην Κρανιά Ελασσόνας. Γυναίκες και άνδρες με παραδοσιακές στολές τραγούδησαν με το στόμα παραδοσιακά, τοπικά, τραγούδια, διηγήθηκαν παραμυθοιστορίες, ενώ παράλληλα ασχολούνταν με τις παραδοσιακές εργασίες (το γνέσιμο, την ύφανση στον αργαλειό, το κόψιμο των ξύλων κ.ά.). Είχαν έτσι την ευκαιρία να δουν και οι νέοι/έες και τα μικρά παιδιά πως οι κοντινοί τους πρόγονοι – σχεδόν έως τα μέσα της δεκαετίας του ’80 – δημιουργούσαν τα απαραίτητα προς το ζην. Μάλιστα ο Χρήστος Πατούνας τόνισε πως το πρώτο σώβρακο («συντρόφ’» στην ντοπιολαλιά) στην Κρανιά φορέθηκε τη δεκαετία του …’50! Καθότι ήταν βαμβακερό και… φιλικό για την ευαίσθητη περιοχή. Μέχρι τότε οι Κρανιώτες και οι Κρανιώτισσες δεν φορούσαν σώβρακο διότι ό,τι έφτιαχναν ήταν από μαλλί και το μαλλί ήταν… «άγριο» («Τζουνούσι» που λεν στην Κρανιά).
Στο τέλος του Νυχτεριού διεξήχθησαν τα Καλλιστεία για την ανάδειξη της » Γραμμένς τσ Κρανιάς». Τέσσερα κορίτσια ντυμένα με παραδοσιακές στολές παρέλασαν στην εξέδρα με το «ζαλίκ’» (δεμάτι με λεπτά ξύλα) στον ώμο, με τη στάμνα για νερό και με τη ρόκα για γνέσιμο. Κατόπιν απάντησαν σε ερωτήσεις σχετικές με το…συντακτικό και την…γραμματική της Κρανιώτικης ντοπιολαλιάς. Και τα τέσσερα κορίτσια αρίστευσαν σε όλα και αναδείχθηκαν και οι τέσσερις νικήτριες των Καλλιστείων.
Την Παρακευή, παραμονή της εορτής της Μεταμορφώσεως, ο Χρήστος διοργάνωσε στο «αλώνι» του Μοναστηριού την «αγρύπνια νεολαίας» με τραγούδια και διηγήσεις. Πάντως όπως μας δήλωσε ο Χρήστος τόσο οι παριστάμενοι όσο και ο ίδιος δέχτηκαν…βιολογικό πόλεμο. «Νταβάνια» (βοϊδόμυγες/οίστροι) και κουνούπια τους επιτέθηκαν με…λύσσα χωρίς ωστόσο να τους πτοήσουν. Τουλάχιστον…στην αρχή!
Θερμά συγχαρητήρια στον εμπνευστή και διοργανωτή Χρήστο Πατούνα και στους εθελοντές και εθελόντριές του. Ο Χρήστος κάθε χρόνο αποδεικνύει πως με καλή διάθεση, ως βάση, μπορούν να γίνουν πολλά!
Χρ. Γκουνέλας